“Al decennia introduceren we exotische plaagbestrijders in de land- en tuinbouw als groen alternatief voor schadelijke pesticiden. Nieuw voor Nederland is de inzet ervan tegen invasieve planten in de natuur. Maar wereldwijd worden die al meer dan een eeuw toegepast tegen honderden plantensoorten. Met een uitstekend trackrecord op het gebied van veiligheid voor andere soorten, indien de risico’s vooraf op wetenschappelijke wijze worden vastgesteld. Dit in tegenstelling tot de onzorgvuldige introductie van soorten die soms tot ecologische rampen heeft geleid, zoals de giftige reuzenpad in Australië. Biologische plaagbestrijding wordt gebruikt wanneer de invasieve plant onuitroeibaar is geworden en beheersing de enige optie is. Traditionele methodes zijn vaak te duur en werken niet op lange termijn, terwijl lokale natuurlijke vijanden meestal te weinig impact hebben. Het herenigen van de plaagsoort met zijn oorspronkelijke natuurlijke vijanden kan het ecologisch evenwicht herstellen. Helaas worden die successen niet breed uitgemeten. Wie weet bijvoorbeeld dat invasieve acacia’s in de duinen van Portugal sinds kort succesvol worden beheerst met hulp van een exotische galwesp? Deze zorgt dat de acacia’s geen zaad meer produceren. En dat zonder neveneff ecten op andere soorten.

Zulke exotische natuurlijke vijanden worden via jarenlang onderzoek zorgvuldig geselecteerd op basis van hun voorkeur voor de betreff ende plaagsoort en hun impact. Alleen specialisten die uitsluitend op de plaagsoort hun levenscyclus kunnen voltooien, een populatie opbouwen en schade veroorzaken, komen in aanmerking. Voorafgaand aan de introductie van de Japanse bladvlo zijn 140 plantensoorten uit 21 families getest, waaronder alle Nederlandse inheemse soorten van de duizendknoopfamilie. Alleen de drie invasieve doelsoorten bleken geschikte waardplanten. Als de bladvlo zich hier weet te vestigen, vermenigvuldigen en verspreiden, kan hij hun groei en verspreiding remmen. Combineren met andere methodes is in dit geval wel nodig. Mochten we de duizendknoopplaag ooit volledig weten uit te roeien, dan heeft de bladvlo net zo weinig kans om te overleven als een reuzenpanda zonder bamboe.

Het is niet helemaal uit te sluiten dat de bladvlo zich ooit genetisch aanpast aan een nieuwe waardplant, maar zulke evolutionaire veranderingen zijn zeldzaam onder specialisten. Het gecalculeerde risico is daarom niet nul maar wel minimaal. Dat moet worden afgewogen tegen mogelijke voordelen van diezelfde bestrijder, alternatieve methoden, en de overlast van de plaagsoort wanneer je niet ingrijpt. Ik denk dat we in de toekomst niet zonder zorgvuldig geselecteerde exotische biologische bestrijders kunnen om de groeiende exotenproblematiek te helpen beheersen. Míjn zorg zit bij de vele exoten met potentie tot invasief gedrag die ongelimiteerd ons land in komen en daarna een probleem kunnen worden voor onze natuur. Preventie blijft daarom het allerbeste.”