Vanwege hun eigen waarde hebben soorten en ecosystemen bestaansrecht en recht op bescherming. Wij horen rekening te houden met hun belangen; die hebben ze, want ze kunnen floreren of kwijnen. Dat betekent niet dat we alle soorten en ecosystemen altijd en overal moeten sparen – dat is onmogelijk. Het gaat erom dat we hun belangen serieus nemen. We hebben niet het recht om ze te schaden zonder goede reden. We mogen niet zomaar bossen kappen, wegen aanleggen door natuurgebieden of delfstoffen winnen. Die morele plicht tot natuurbescherming vanwege intrinsieke waarde is in verschillende wetten en verdragen opgenomen. De Nederlandse Wet natuurbescherming zegt: “Deze wet is gericht op het beschermen en ontwikkelen van de natuur, mede vanwege de intrinsieke waarde, en het behouden en herstellen van de biologische diversiteit” (Artikel 1.10 1 a). Ik snap niet dat natuurbeschermingsorganisaties het begrip intrinsieke waarde niet koesteren. Dat is kwalijk. Want als ecosysteemdiensten de enige of dominante drijfveer zijn voor natuurbescherming, is niet alle natuur veilig. Immers: zo gauw deze diensten niet meer in een behoefte voorzien of als er technologische alternatieven komen, zoals dijken voor kustbescherming in plaats van wadden, is de daarbij betrokken natuur overbodig. Bovendien kunnen natuurbeheerders op verbetering van ecosysteemdiensten gaan mikken, in plaats van op optimale bescherming; denk bijvoorbeeld aan mountainbikeroutes door bossen.

Het is niet alleen kortzichtig en ineffectief om ecosysteemdiensten als voornaamste argument voor natuurbescherming op te voeren, maar ook onoprecht. Want natuurbeschermers zullen, mag ik toch hopen, diep in hun hart vinden dat alle soorten en ecosystemen in principe bestaansrecht hebben. Als ze zich beperken tot het veiligstellen van ecosysteemdiensten, verdoezelen zij dus hun eigenlijke motieven en doelstellingen. Omdat we vanwege hun intrinsieke waarde zorgvuldig moeten omgaan met alle soorten en ecosystemen, nuttig en geliefd of niet, gaat die waarde als argument voor natuurbescherming zelfs boven ecosysteemdiensten. Natuurbescherming moet, allereerst omwille van de natuur zelf. Dat lijkt me een beter antwoord op Haring dan schermen met ecosysteemdiensten.